Orkide ve Ben
Çok sevdiği
orkideye bakmak, Ben'in içini huzurla kaplıyordu. Ben sabah kalkıp,
bir şeyler yedikten sonra iyi demlenmiş çayını alıp, orkidenin
karşısına geçiyor ve onu saatlerce bıkmadan,usanmadan
seyrediyordu. Her gün orkideyi büyük özenle suluyor; yapraklarını
yumuşak pamuklu bir bezle yuvarlak hareketlerle çok ama çok yavaş
bir şekilde siliyordu. Ben'in yaşadığı şehir çok yağış alan
bir bölgeydi. Orkideler kuyu suyu yada musluk suyundan, içindeki
minerallerin fazlalığından, zarar görüyordu ve mutsuz ediyordu.
Yağmur suyu, orkideleri zinde tutuyor ve onları mutlu ediyordu.
Bölgede yaşayanlar, yağmur yağarken orkideleri dışarı
çıkarıyordu. Orkideler bundan dolayı mutlulardı; fakat çarpan
yağmur damlaları orkidelerin yapraklarına bir süre sonra zarar
vermeye başlıyordu ve orkideler mutsuz oluyordu. Bunu deneyenlerden
ilki Ben'di. Ben, daha önce hiç orkide yetiştirmemişti ve bunun
altından tek başına kalkmak istiyordu. Orkide çok hassas olduğu
için kırılması ve mutsuz olması çok olasıydı. Bunun için
elinden gelebilecekleri düşündü. Günlerce notlar aldı;
bakımlarını araştırdı. Sonuçta bunlar sadece teorik bilgilerdi
ve teorik bilgiler parametrelere göre son derece değişken
olabilirlerdi. Teorik bilgileri boş verdi. Her şeyi yine kendisi
yapacaktı.
Günler, orkideye nasıl bakacağı konusunda düşünmekle geçti. Yapması ve yapmaması gerekenleri denemeye çalıştı. Aslında, bu yöntemler Ben'in Aristo'nun torunu olduğunu bizzat gözler önüne seriyordu. Musluk suyu verdi önce. Birkaç günün ardından orkide mutsuzlaştı ve yaprakları eğilmeye başladı. Yapmaması gereken ilk şeyi kolaylıkla anlamıştı :"Orkideye musluk suyu vermeyeceksin," dedi kendi kendine. Musluk suyuna nazaran daha sert olabilen kuyu suyunu denedi bu kez. İki-üç gün iyiye gitti, fakat üçüncü günün sonunda Orkide yine mutsuzlaştı. Kuyu suyunun içindeki maddeler, orkideye eser miktarda lazımdı ve üç gün verilen suda çok daha fazlası vardı. Artık sadece orkide değil Ben de mutsuzlaşıyordu. Ruh hali, duyguları orkidenin durumuna göre değişiyordu. Yine anlamıştı: "Orkidene kuyu suyu vermeyeceksin." Geriye sulayabileceği tek tür su kalıyordu, yağmur suyu. Birkaç gündür yağış düşmüyordu toprağa. Ben endişeleniyordu. Endişesi öylesine büyüktü ki artık uyuyamıyordu; orkidesinin mutsuzluğundan çok korkuyordu. Bir hafta içinde kasabaya tek damla yağmur düşmemiş, adeta karasal iklimin o yakıcılığa yakın bir sıcaklık yaşanıyordu. Orkide de Ben de çok mutsuzdu. Orkidenin başında vücudunun ve beyninin esiri olarak uyuyakalmıştı. Camlara vuran,yağmur damlacıklarının etkisiyle uyandı ve o anda çok mutlu oldu. Orkideyi büyük bir titizlikle aldı ve dışarıya çıkardı. Yağmur damlaları saksının içine düştükçe Ben kadar mutlusu olamazdı. Yağmur suyunun, orkidesine iyi geleceğine inanıyordu. Bir süre orkide dışarıda yağmurun altında kaldı ve Ben bu kadar yağmur suyunun yeterli olacağını düşünerek orkideyi içeri aldı. Her zaman durduğu yerine koydu. Birkaç saat uyumalıydı. Vücudu bitkin düşmüş, bir haftadır, neredeyse, hiçbir şey yememişti. Ben, hasırdan yapılan, yatağına kafasını koyduğunda hemen uyudu. Tam dört buçuk saat aralıksız uyudu ve sonunda rüyasına giren orkidesinin güzelliğiyle mutlu bir şekilde uyandı. Hemen orkidesinin yanına gitti. Ona baktığında neşelendi yine. Karnı çok açtı. Midesi bir haftadır, mide asidine nasıl dayanıyordu; şaşırdı. Mutfakta bulunan kurumuş ve küflenmiş ekmekten iki yada üç dilim yedi. Üzerine, musluk suyundan koca bir bardak dolusu içti. O anda musluk suyunun ona zarar verip vermeyeceğini düşündü. Orkide kadar hassas olmadığı aklına geldi; buna rağmen hassaslığı seviyordu. Ne güzel olurdu orkide kadar hassas olsa. Orkidesine beş saattir bakmıyordu ve onu çok özlemişti; yanına gitti.
Bulunduğu yerden aldı. Köklerinin bile sarsıntıyla toprağının içinde yer değiştirmesini istemiyordu. Bu yüzden orkideyi yavaşça koydu, masanın üzerine. İzlemeye başladı. Daha derin baktıkça gördü yapraklarının ve çiçeklerinin üzerindeki ufak delikleri. Üzüldü o anda göz pınarlarından iki damla göz yaşı süzüldü. Biraz daha bakınca içi acıdı. Hıçkırarak ağlamaya başladı. Dakikalarca ağladı. Gözleri fazla tuzun etkisiyle adeta bir kan çanağını andırıyordu. Orkidesine baktığında orkidesi yapraklarının ucundan dışarıya su veriyordu. Bilmediği bir şey olan; guttasyondu bu. Ben o anda yeni bir şey daha algıladı "Orkideni yağmur altında bırakmayacaksın." Ben, artık orkidesini sulamak için dışarıya kaplar koyuyor ve kapların içine bir şey girmesin diye üzerini temiz bezlerle örtüyordu. Bir süre böyle devam etti. Orkide eski mutlu haline kavuştu. Ben çok mutluydu. Orkideye saatlerce yemeden,içmeden bakmak istiyordu; bakıyordu da. Kokusunu saatlerce içine çekiyor yapraklarını ipeksi dokunuşlarla okşuyordu. Günler böyle ilerledi. Ben bir sabah orkidesinin yanından geçerken çarptı. Yapraklar bir o yana bir bu yana savruldu. Ben yaprakların durulmasını izledi ve üç dakika sonra yapraklardan birinin eğildiğini gördü. O kadar pişmandı ki orkideye çarptığına. Yaprağı eliyle, tutmaya çalıştı.
Günler, orkideye nasıl bakacağı konusunda düşünmekle geçti. Yapması ve yapmaması gerekenleri denemeye çalıştı. Aslında, bu yöntemler Ben'in Aristo'nun torunu olduğunu bizzat gözler önüne seriyordu. Musluk suyu verdi önce. Birkaç günün ardından orkide mutsuzlaştı ve yaprakları eğilmeye başladı. Yapmaması gereken ilk şeyi kolaylıkla anlamıştı :"Orkideye musluk suyu vermeyeceksin," dedi kendi kendine. Musluk suyuna nazaran daha sert olabilen kuyu suyunu denedi bu kez. İki-üç gün iyiye gitti, fakat üçüncü günün sonunda Orkide yine mutsuzlaştı. Kuyu suyunun içindeki maddeler, orkideye eser miktarda lazımdı ve üç gün verilen suda çok daha fazlası vardı. Artık sadece orkide değil Ben de mutsuzlaşıyordu. Ruh hali, duyguları orkidenin durumuna göre değişiyordu. Yine anlamıştı: "Orkidene kuyu suyu vermeyeceksin." Geriye sulayabileceği tek tür su kalıyordu, yağmur suyu. Birkaç gündür yağış düşmüyordu toprağa. Ben endişeleniyordu. Endişesi öylesine büyüktü ki artık uyuyamıyordu; orkidesinin mutsuzluğundan çok korkuyordu. Bir hafta içinde kasabaya tek damla yağmur düşmemiş, adeta karasal iklimin o yakıcılığa yakın bir sıcaklık yaşanıyordu. Orkide de Ben de çok mutsuzdu. Orkidenin başında vücudunun ve beyninin esiri olarak uyuyakalmıştı. Camlara vuran,yağmur damlacıklarının etkisiyle uyandı ve o anda çok mutlu oldu. Orkideyi büyük bir titizlikle aldı ve dışarıya çıkardı. Yağmur damlaları saksının içine düştükçe Ben kadar mutlusu olamazdı. Yağmur suyunun, orkidesine iyi geleceğine inanıyordu. Bir süre orkide dışarıda yağmurun altında kaldı ve Ben bu kadar yağmur suyunun yeterli olacağını düşünerek orkideyi içeri aldı. Her zaman durduğu yerine koydu. Birkaç saat uyumalıydı. Vücudu bitkin düşmüş, bir haftadır, neredeyse, hiçbir şey yememişti. Ben, hasırdan yapılan, yatağına kafasını koyduğunda hemen uyudu. Tam dört buçuk saat aralıksız uyudu ve sonunda rüyasına giren orkidesinin güzelliğiyle mutlu bir şekilde uyandı. Hemen orkidesinin yanına gitti. Ona baktığında neşelendi yine. Karnı çok açtı. Midesi bir haftadır, mide asidine nasıl dayanıyordu; şaşırdı. Mutfakta bulunan kurumuş ve küflenmiş ekmekten iki yada üç dilim yedi. Üzerine, musluk suyundan koca bir bardak dolusu içti. O anda musluk suyunun ona zarar verip vermeyeceğini düşündü. Orkide kadar hassas olmadığı aklına geldi; buna rağmen hassaslığı seviyordu. Ne güzel olurdu orkide kadar hassas olsa. Orkidesine beş saattir bakmıyordu ve onu çok özlemişti; yanına gitti.
Bulunduğu yerden aldı. Köklerinin bile sarsıntıyla toprağının içinde yer değiştirmesini istemiyordu. Bu yüzden orkideyi yavaşça koydu, masanın üzerine. İzlemeye başladı. Daha derin baktıkça gördü yapraklarının ve çiçeklerinin üzerindeki ufak delikleri. Üzüldü o anda göz pınarlarından iki damla göz yaşı süzüldü. Biraz daha bakınca içi acıdı. Hıçkırarak ağlamaya başladı. Dakikalarca ağladı. Gözleri fazla tuzun etkisiyle adeta bir kan çanağını andırıyordu. Orkidesine baktığında orkidesi yapraklarının ucundan dışarıya su veriyordu. Bilmediği bir şey olan; guttasyondu bu. Ben o anda yeni bir şey daha algıladı "Orkideni yağmur altında bırakmayacaksın." Ben, artık orkidesini sulamak için dışarıya kaplar koyuyor ve kapların içine bir şey girmesin diye üzerini temiz bezlerle örtüyordu. Bir süre böyle devam etti. Orkide eski mutlu haline kavuştu. Ben çok mutluydu. Orkideye saatlerce yemeden,içmeden bakmak istiyordu; bakıyordu da. Kokusunu saatlerce içine çekiyor yapraklarını ipeksi dokunuşlarla okşuyordu. Günler böyle ilerledi. Ben bir sabah orkidesinin yanından geçerken çarptı. Yapraklar bir o yana bir bu yana savruldu. Ben yaprakların durulmasını izledi ve üç dakika sonra yapraklardan birinin eğildiğini gördü. O kadar pişmandı ki orkideye çarptığına. Yaprağı eliyle, tutmaya çalıştı.
Orkide ilk
defa konuştu:
-Bana çarptın!
-Evet,ama...
-Hassas
olduğumu bilmiyor musun?
-Biliyorum,ama
daha önce Orkide bakmadım ben.
-Ben baktım
mı?
-Biliyorum,sen
de bakmadın. Lütfen affet.
-Neyini
affedeceğim, sen bana çarptın ve yaprağımı kırdın.
-Çok özür
dilerim, bir daha olmayacak.
-Peki bu
kırdığın yaprak, o ne olacak?
Ben ağlamaya
başladı.
-Beni
başkasına ver lütfen. Başkası baksın bana.
-Nasıl olur?
Ben seni çok seviyorum.
-Olabilir, ama
yaprağımı kırdın. Bir daha kırmayacağını nereden bileyim?
-Gerçekten
kırmayacağım. Artık seni gözümden bile sakınacağım.
-Lütfen Ben,
kıracaksın sen de biliyorsun.
-Hayır,
kırmayacağım!
-Israr etme
Ben.
-Lütfen
orkide (ağlayarak)
Orkide: "Beni
yalnız bırak, Ben,"
Ben: "Nasıl
olur? Sana her gün su vermem lazım, "
Orkide:
"Lütfen."
Ben bunun
üzerine saatlerce dışarıda yürüdü. Nasıl da büyük bir
salaklıktı yaptığı. Dikkat etmesi gerekirdi, yapmaması
gerekirdi, ama yapmıştı. Ben o anda yeni bir şey daha öğrendi.
Daha öncekilere ses çıkarmayan orkide bu sefer çok kızmıştı.
Yaprağı kırılmıştı çünkü. "Asla orkidenin yaprağını
kırmayacaksın." Kendi içinde hesaplaşma yaşıyordu Ben.
-Kırdın.
Nasıl olur da o yaprağı iyileştirirsin, söylesene?
-Ona
eskisinden daha iyi bakarım, daha iyi sularım. Bir daha kırmam.
Yanından geçerken bile adımlarımı yavaşlatırım. Daha iyi
bakarım.
-Yapma Ben.
Biliyorsun o yaprağı iyileştirmenin yolu yok.
-İyileştireceğim.
Günlerce o yaprağı kıpırdamadan tutmam gerekiyorsa tutacağım.
Ve bu ana kadar yaptıklarım hep ders olacak bana.
Ben eve geldi
bir süre sonra ve annesinin ölümünden sonra ilk defa günlüğüne
şöyle yazdı:
"Birini
kırdım. O kadar aptalcaydı ki! Çocukken düştüğümde ağlardım.
Şimdi yine ağlıyorum. Çocukken yalnızca dizlerim acırdı. Şimdi
ise kalbim. Anneme bakarken, o zamanlar inandığım cenneti
yaşardım. Şimdi ise orkideme bakarken, inanmadığım cenneti
yaşıyorum. Annemin kalbini kırdığımda beni sevmediğini
düşünürdüm. Orkidemin yaprağını kırdığımda, beni
sevmediğini düşünmek bile istemiyorum.Ve bir daha asla orkidemi
kırmayacağım. Biliyorum, sayfalarınla bana , içten içe
asla,asla deme diyorsun, ama diyorum. Kararlıyım çünkü. "